ARAZİ ÜZERİNE YAPILAN TAŞKIN YAPININ YIKILMASI
ARAZİ ÜZERİNE YAPILAN TAŞKIN YAPININ YIKILMASI
Tapu sahibi olan her vatandaşın başına gelebilecek olan arazisine izinsiz olarak inşa edilmiş yapılar veya karşı tarafın kendi arazisine yapmış olduğu inşaat sırasında haksız olarak taşırılan inşaatın nasıl ortadan kaldırılacağı Türk Medeni Kanunu’nda açıkça belirtilmiştir. Mevzuatta “taşkın yapı” olarak özetlenmiş bu durum bazı durumlarda hoş görülmüş ve birtakım şartlar var ise taşkın yapı inşaatı sahibine, arazinin mülkiyetini talep etme ve üst irtifakı isteme hakkı vermiştir.
Sahibi olduğunuz araziye bir başka şahsın gecekondu inşa ettiğini gördünüz ve bu inşaatın kaldırılmasını istiyorsunuz. Hukuk mahkemelerine gitmeden çözüme kavuşabileceğiniz bazı yollar şunlardır:
1- Tapu il ve ilçesinin bulunduğu Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunarak araziyi işgal eden kişinin cezalandırılması için soruşturma başlatılması istenebilir. TCK’nın 154. Maddesine göre; herhangi bir hakkı olmaksızın, taşınmazı işgal eden, oranın sahibiymiş gibi hareket eden, arazi sınırlarını değiştirerek faydalanmasını arttıran veya sınırı her ne durumda olursa olsun bozan kişiye altı aydan üç yıla kadar hapis ve adli para cezası verileceği açıkça belirtilmiştir. Öğrenme tarihinden itibaren 6 aylık şikayet süresinin kaçırılmaması önemli olup şikayet hakkının zamanında kullanılmaması durumunda bu madde etkisiz kalacaktır.
2- İmar ve Şehircilik Bakanlığı’nın o ildeki müdürlüğüne dilekçe ile yazılarak gecekondu yapının kaldırılması istenebilir. Bu kapsamda İl Müdürlüğüne yapılacak yazılı müracaat ile yapının haksız ve izinsiz olarak inşa edildiğini tapunun kendisine ait olduğunu belirtici içerik hazırlanarak zabıta ile denetime gelinmesi talep edilmelidir. İlgili talep kabul edildikten sonra zabıta ekipleri gecekondu niteliğindeki taşınmazı tutanak altına alarak karşı taraftan savunma ister ve yeterli görülmez ise yıkım kararı ile gecekonduyu ortadan kaldırır.
3- Diğer bir yol ise El Atmanın Önlenmesi ve Kal Davası olarak karşımıza çıkan bu çözümde, tapu müdürlüğünün bulunduğu Asliye Hukuk Mahkemesine dava açarak bahse konu taşkın yapının taşan kısımlarının yıkılması istenebilir. Bu yol ise en nihai çözümün bulunduğu giderim alanıdır. Tapu sahibi ister gecekondu olsun isterse inşaatı taşınmaza taşırmış olsun yıkım talebinde bulunabilir. Bu tür davalarda taşkın yapıya ilişkin kurallar gündeme gelebileceği gibi iyiniyet kurallarının gündemde olduğu davalardır. Yani gecekondu sahibi veya taşkın yapı sahibi kötüniyetli olması durumunda medeni kanunda bulunan haklarını kullanamayacak ve el atması ne olursa olsun yapısı yıkılacaktır. Unutmamak gerekir ki kal davasında, yalnızca taşkın yapı yıkımı değil aynı zamanda tazminat ve haksız kullanımdan kaynaklanan kira da (ecrimisil) istenebilir. Kal davasında yapı sahibi TMK 725’e göre bir karşı dava açmamış ise herhangi bir sürede açılabilir. Ancak akıllarda herhangi bir tereddüt bulunmaması istenirse taşkın yapı olduğu kadastro ekiplerince tespit edildikten en geç onbeş gün içerisinde açılmasını tavsiye ediyoruz.